Kitap: Emir Timur’un Başarı Sırları, Yazar: Tarkan
SUÇIKAR
Emir Timur, Moğollar’ın
bir kolu olan Çağatay Hanlığı’nın hâkimiyet bölgesinde Barlas Aşireti denilen
bir Türk aşiretinin beyi olarak ilk kez tarih sahnesine çıkmıştır.
Doğduğu bölge Moğol temelliydi. Gelenekleri değiştirmek
zordu. Bu nedenle;Timur Türklerin Bey’i, Moğollar’ın damadı, Müslümanların Emir'i oldu.
Mâverâünnehir adı verilen coğrafyada, Cengiz soyundan gelmeyenler geleneklere göre tahta çıkmaz. “Han” olamaz. Bu yüzden Timur “Han” ünvanı kullanamaz. Timur, tüm gücüne rağmen “Bey” ve “Emir” ünvanı ile yetinmek zorundadır. Kukla olarak Cengiz oğlu Ögeday Han neslinden Suyurgatmış’ı başa geçirir.
Timur, Türkçe konuşurdu. Örf, adet, gelenek bakımından tamamen Türktür.
 |
| Timur’un Semerkant’taki türbesi ve buna bağlı olan külliye. |
Timur'un Yönetim anlayışı; istişare, uyanıklık ve ihtiyat, ittifak ve bugünün işini yarına bırakma esaslarına dayalıydı.
Ankara Savaşında Osmanlı’yı yenmiş ve Yıldırım Beyazıt’ı esir almıştır. Osmanlı'ya duyulan sevgi ne yazık ki bazı kesimlerce Timur nefretine dönüşmüş durumdadır. Osmanlı, Timur karşısında yenilenler tarafındadır ve yenilenlerin tarafından bakılınca yenenin kötülenmesi doğaldır.
Ankara Esenboğa ismi Timur'un önemli generallerinden birisinin başka bir rivayete göre fil birliklerinin komutanı “İsen Buga” isminden gelmektedir. Bu isim Ankara Savaşı'ndan kalmadır.
Tarihte olumsuz Timur algısını besleyen olaylardan birisi de Timur'un
Altın Orda Devletini yıkarak Rusların ortaya çıkmasına ve Asya'da güçlenmesine
sebep olduğu iddiasıdır. Ancak bu iddialar tam anlamıyla gerçeği
yansıtmamaktadır. Zira, Altın Orda Devleti Timur'dan çok daha sonra kendi iç
çekişmeleri sebebiyle yıkılmıştır. Bir sebep olabilir ama ana sebep olarak
gösterilemez.
Hikâye anlatılır gibi yazılmış, birbirine zıt bile olsa birçok kaynağın söylemlerini
ortaya koymuş bir kitap.
